"Egoizm nie polega na tym, że żyje się tak, jak się chce, lecz na żądaniu od innych, by żyli tak, jak my chcemy – to niezwykle błyskotliwa sentencja autorstwa Oskara Wilde’a.
Zwykle tak to już jest, że w stosunku do ludzi mamy szereg roszczeń, i wobec tych bliższych, i dalszych, i zupełnie nam dalekich. Chcielibyśmy przecież, by codzienność upływała pod dyktando naszych wyobrażeń. A egoizm zarzucamy tym, którzy nie spełniają naszych oczekiwań.
Nasz świat stałby się o wiele piękniejszy, gdybyśmy pozwalali na to, by każdy żył tak, jak chce, i sami również potrafili żyć w ten sposób.
Im bardziej jednak jesteśmy cherlawi duchowo, im większą czujemy w sobie niemoc, tym więcej w nas roszczeń wobec bliźnich, oskarżeń pod ich adresem oraz skłonności do wchodzenia z nimi w toksyczne relacje – ślepi prowadzą niewidomych. W konsekwencji stajemy się coraz bardziej zmaltretowani psychicznie, pokaleczeni i zagubieni. Uważamy przy tym błędnie, że czujemy się podle wyłącznie dlatego, ponieważ inni są egoistami.
Akceptowanie faktu, że inni żyją i myślą w – nawet krańcowo – odmienny sposób od naszego, wynika z siły człowieka, z tego, że, będąc wolny, potrafi także innym dawać wolność.
Ludzka słabość tymczasem chce z bliźnich czynić dla siebie niewolników – przy czym własne chciejstwo zaczarowuje najczęściej słowami „przyjaźń”, „miłość”, „poświęcenie”. W ślepocie i ograniczoności nie przypuszcza nawet, że autentyczna przyjaźń, miłość albo poświęcenie wynikają wyłącznie z siły człowieka, z jego poczucia własnej wolności.
Rzecz znamienna: osoby słabe i sfrustrowane ogromnie podziwiają tych, którzy poświęcają się dla innych, kochają i potrafią budować trwałe przyjaźnie. Ale stawiają na piedestale takich ludzi wyłącznie egoizmu. Mniej albo bardziej świadomie kalkulują: „Jeśli X jest tak wspaniały, to także wobec mnie postępowałby hojnie i szlachetnie”. Z drugiej strony – może dziać się odwrotnie. Jak zauważał Nietzsche, małość zionie nienawiścią do wszystkiego, co ją przerasta."
Wiecej
Szczawinskiego
(pogrubienie moje)
