Neurotyzm to emocjonalna labilność (zmiennosc).Tutaj ważna jest odpowiedź na pytania: jak szybko mnie coś denerwuje, jak często się martwię, jak często czuję się źle (bez wiedzy właściwie dlaczego właściwie się źle czuje), czy biorę sobie dużo do serca.
Neurotyczność to podatność na doświadczanie calego spektrum tzw.negatywnych emocji - leku, poczucia winy, gniewu; depresyjność, nadwrażliwość, nadmierny samokrytycyzm.
Jest to tez większa podatność na stres psychologiczny i większa wrażliwość interpersonalna. Reakcje osoby neurotycznej, czyli labilnej emocjonalnie są czasem nieadekwatne do bodźca, dłużej w organizmie pozostawiają tzw. wzburzenie, które zużywa wiele energii. Przez to powrót do stanu emocjonalnej normalności jest dłuższy, niż u osób mniej neurotycznych.
Dlatego bardzo ważne jest indywidualne odkrycie, co najlepiej mnie regeneruje, odstresowuje i konieczne stosowanie tych metod!
Osoby stabilniejsze emocjonalnie lepiej radzą sobie w sytuacjach stresu, lepiej znoszą sytuacje choroby i kryzysy.
Osoby bardziej neurotyczne potrafią (kiedy są przy tym otwarte) lepiej poczuć innych, umieją współczuć, wczuwać się. Jak nic innego takie cechy neurotyczne wpływają na umiejętność „przenoszenia” niezadowolenia w inny wymiar, na którym mogą coś z niego kreatywnie „wycisnąć” np. pisanie, sztuka, muzyka. Dlatego też neurotyczni ludzie to artysci, wrażliwi na przejawy piękna czynią ten świat piękniejszym. Są wrażliwsi na niuanse życia i mają często bardzo rozwiniętą inteligencje duchowa.
Musi zostac wiec uswiadomiony fakt, ze:
a) granica miedzy zdrowym a chorym czyt.neurotycznym jest plynna ( neurotyczne sklonnosci ma kazdy!)
b) obraz chorobowy jest determinowany socjokulturowo np.w Europie neurotyk jest inny niz neurotyk chinski
c) neurotycznosc ma pozytywny aspekt tzn: stanowi alarm nie-przezytego zycia, a takze protest przeciwko nieadekwatnemu srodowisku zycia i jego chorobowym czynnikom, przede wszytskim tym wczesnodzieciecym czynnikom
d) leczenie neurotyka nie polega na bezkrytycznym dopasowywaniu go do obowiazujacych norm srodowiska ani na wychowywaniu bezstresowym. Chodzi raczej o wypracowanie wiekszej swiadomosci siebie, wiekszej tolerancji na konflikty, wydobycie zdolnosci, ktore pozwola szczerze doswiadczac zycia, pracy i milosci, przy tym takze o zdrowa umiejetnosc powstrzymania sie, kiedy nie da sie inaczej:)
Innymi slowy chodzi o wieksza sile Ja!
"wo Es war, soll Ich werden" (Freud)
